Sa gitna ng lumalalang isyu ng corruption sa Pilipinas, muling umigting ang usap-usapan sa publiko kung may maaarestuhing mga senador bago sumapit ang Kapaskuhan. Ang tanong na ito ay lalo pang pinainit ng huling pahayag ni Senator Ping Laxon, na nagbunyag ng posibilidad na may mga matataas na opisyal sa Senado na maaaring kasuhan dahil sa kontrobersyal na flood control projects.

Ayon kay Senator Laxon, naka-set na ang timeline ng Ombudsman Jesus Crispin “Budsman” Remulia para magsampa ng kaso sa Sandiganbayan laban sa mga sangkot sa flood control scandal. Kung susundin ang self-imposed deadline ni Remulia, maaaring may ilan na susubukang arestuhin sa susunod na linggo, December 15. Ngunit, iginiit ni Laxon na nagdududa siya kung maipapasa ang warrant sa Sandiganbayan sa takdang panahon, dahil kailangan munang alamin ng anti-graft court kung may sapat na probable cause para maglabas ng warrant of arrest.

“Susundin po natin ang timeline ni Ombudsman Remulia,” ani Laxon. “Kung tapos na ang preliminary investigation, may resolution na magfa-file ng information. Kung susundin ang kanyang deadline by Monday, December 15, may ipa-file silang kaso sa Sandiganbayan para ma-isyu na ang warrant of arrest.”

Ang flood control scandal ay matagal nang pinag-uusapan, sapagkat ito ay isang halimbawa ng sistematikong katiwalian sa gobyerno, kung saan ang ilang contractor at opisyal ng DPWH ay diumano’y nasasangkot sa pagkuha ng pondo ng bayan. Ngunit, ang pagkakasangkot ng mga senador at kongresista ay nagdulot ng malaking pagkabahala, dahil kung totoo, ito ay mga “malalaking isda” na dapat managot.

Ayon sa report, may mga senador na nagpakita ng pagkaka-alerto at koordinasyon sa Ombudsman, habang ang iba naman ay tila nagdadalawang-isip kung paano haharapin ang legal na proseso. May ilan rin na nabahala dahil sa posibleng epekto ng mga warrant of arrest sa kanilang political careers, lalo na ngayong papalapit ang eleksyon sa 2028.

Sa panig ni Ombudsman Remulia, malinaw ang kanyang aksyon: hindi puwedeng ipagpaliban ang pagsasakatuparan ng batas, kahit gaano kataas ang posisyon ng sangkot na opisyal. Sinabi rin niya na nagpadala siya ng sulat kay Senate President Tito Sotto upang ipabatid na huwag bigyan ng travel clearance ang senador na nasasangkot sa scam, bilang hakbang upang maiwasan ang pagtakas o pag-iwas sa legal na proseso.

Para sa publiko, ang hakbang na ito ay nagbigay ng pag-asa na may aksyon na ginagawa ang gobyerno laban sa katiwalian. Marami sa social media at news commentators ang nagbigay-pansin sa pahayag ni Remulia, na nagpakita ng determinasyon na tutugisin ang mga “malalaking isda” sa gobyerno, na matagal nang nakakalusot sa batas.

Ngunit sa kabilang banda, may mga nagduda rin sa posibleng kahandaan ng proseso. Ayon kay Laxon, maaaring mahirapan ang Sandiganbayan na ma-issue ang warrant sa loob ng isang linggo, dahil kailangan munang ma-review ang lahat ng ebidensya at masiguro ang legal basis para sa arrest. Ito ay nagbigay ng dahilan para sa ilan na sabihing maaaring maantala ang pagpapatupad ng batas, kahit na may malinaw na intensyon ang Ombudsman.

Samantala, binigyang-diin ni Laxon na hindi haharangin ng Senado ang legal na aksyon, kahit na ang kasangkot ay mga senador. Sinabi niya, “Malungkot man, may mga kasamahan kaming nai-involve sa flood control scandal, pero kung may sapat na ebidensya para papanagutin sila, sino ba naman kami para humarang?”
Ito ay nagpapakita ng isang importanteng prinsipyo ng separation of powers sa gobyerno: ang legislative branch ay hindi dapat hadlangan ang judicial o anti-graft actions laban sa sinumang sangkot.

Ang kabuuan ng insidente ay nagbigay-diin sa isang mahalagang punto: ang systematic corruption sa Pilipinas ay may malalim na ugat, ngunit sa wakas ay may mga opisyal at ahensya na nagsisimulang kumilos laban dito. Noong nakaraang dekada, maraming kaso ng katiwalian ang tila pinatulog lamang, kahit na may ebidensya, kagaya ng kaso ng Yap Brothers. Ngunit sa ngayon, mayroong aktibong follow-up at pagsasampa ng kaso laban sa mga sangkot, na nagbigay ng bagong pag-asa sa publiko.

Maraming kababayan ang nagkomento tungkol sa usapin. May ilan na nagsabi na mabuti na may aksyon, sapagkat matagal nang inaabangan ng publiko na may managot sa katiwalian. May iba rin na nagtanong kung paano masisiguro na hindi lamang “show of force” ang ginagawa, kundi tunay na may resulta ang mga operasyon.

Para sa mga eksperto sa political analysis, ang hakbang ni Remulia ay isang mahalagang milestone sa anti-corruption drive ng gobyerno. Pinapakita nito na kahit mataas ang posisyon ng opisyal, hindi sila exempted sa batas. Ang posibleng arrest ng senador ay maaaring magsilbing warning sa iba pang public officials, na ang katiwalian ay may kaakibat na legal na pananagutan.

Gayunpaman, nananatiling mahirap ang proseso. Kailangan ng maingat na pag-iimbestiga, maayos na dokumentasyon, at legal coordination upang matiyak na walang abuso sa proseso, at ang bawat hakbang ay sumusunod sa due process.

Sa huli, ang tanong na bumabalot sa publiko ay: “May maaarestuhing senador ba bago magpasko?” Bagama’t may self-imposed deadline si Remulia, malinaw na maraming factors ang dapat isaalang-alang bago maipasa ang warrant at maisagawa ang arrest. Ang mga susunod na araw ay magiging kritikal, at ang mga mamamayan ay patuloy na nagmamasid sa bawat hakbang ng gobyerno laban sa katiwalian.

Sa mga sangkay na sumusubaybay sa balita, ang mensahe ay malinaw: kahit mataas ang posisyon, walang sinuman ang exempted sa pananagutan. Ang mga proyekto, pera ng bayan, at integridad ng gobyerno ay dapat protektahan ng bawat opisyal, at ang Ombudsman, katuwang ang mga ahensya, ay may mahalagang papel sa pagtupad ng misyon na ito.

Ngayon, ang tanong sa lahat ng kababayan: pabor ba kayo na may mga madadampot na senador bago magpasko? Ang inyong opinyon ay mahalaga. Comment down below at sundan ang mga updates sa ating YouTube channel, Sangkay Revelation, upang manatiling updated sa bawat hakbang ng gobyerno at Ombudsman.